Cách nhận biết đá quý đã qua xử lý – Phương pháp nhuộm màu đá quý

Phương pháp xử lý nhuộm màu đá quý là gì?

Các loại đá trong tự nhiên, trừ số ít có màu sắc và vẻ đẹp hoàn hảo không tạp chất ra thì đa phần còn lại đều có màu sắc chưa được như ý. Việc áp dụng phương pháp nhuộm màu đá quý để tăng cường vẻ đẹp cho đá quý nhằm đáp ứng thị hiếu của phần đông người dùng cho mục đích thương mại.

Một số loại đá quý bị nhuộm màu

Ngoài áp dụng để tăng cường vẻ đẹp nội tại của viên đá thì biện pháp nhuộm màu còn được sử dụng để:

  • Tạo ra màu đá không có trong tự nhiên
  • Nhuộm để làm giả một loại đá khác

Các loại đá quý thường được áp dụng phương pháp nhuộm màu:

  • Ngọc trai (pearl): Nhuộm để tạo ra các màu không có trong tự nhiên hoặc tăng cường độ màu.
  • San hô (coral): Nhuộm để tạo ra các màu đỏ hoặc da cam,…
  • Turquoise: Tạo ra màu sắc đậm và đồng đều hơn.
  • Cẩm thạch (jadeite): Tăng cường màu hoặc tạo ra nhiều màu, nhiêu vân (vân lý) trên cùng một sản phẩm.
  • Howlite: Nhuộm màu làm giả turquoise
  • Mã não (agate): Nhuộm để tạo ra các màu khác nhau.
  • Thạch anh (quartz): Nhuộm màu giả các loại đá quý như jadeite, ruby,…
ngọc trai ngâm trong thuốc nhuộm (phần lỗ khoan có màu đậm hơn)

Tính bền vững của đá quý bị xử lý nhuộm màu:

Đá quý bị nhuộm màu thì các hóa chất nhuộm sẽ phủ lên bề mặt và thâm nhập vào viên đá qua các khe nứt vỡ, dễ nhận biết nhận biết nhất là các loại đá như cẩm thạch (B+C) theo đó các chất nhuộm sẽ len lỏi và các khe nứt tạo thành đường gân màu hoặc vết loang màu không tự nhiên và màu sắc sẽ phai dần sau một thời gian sử dụng.

san hô tự nhiên (bên trái) và san hô nhuộm màu đỏ (bên phải)

Cách nhận biết đá quý đã qua xử lý nhuộm màu.

Các dấu hiệu để nhận biết bao gồm:

  • Đá quý nhuộm màu được nhận biết bằng cách quan sát chất nhuộm còn sót lại trong bề mặt viên đá. Các chất nhuộm thường có xu hướng tập trung dày hơn dọc theo các cấu trúc sinh trưởng (jadeite, mã não…), các lỗ khoan (ngọc trai), các cấu trúc dạng lỗ xốp (san hô). Và đặc biệt màu nhuộm thường không đều trên toàn bộ viên đá do đặc tính có sẵn trên viên đá ấy, nơi nào chất nhuộm dễ thẩm thấu vào hơn thì màu sắc sẽ theo đó đậm hơn.

Có một các thử đơn giản là ta có thể sử dụng dung dịch có đặc tính tẩy rửa mạnh như cồn, axeton xoa nhẹ lên bề mặt viên đá nghi nhuộm màu, các chất nhuộm thường sẽ bị tan ra để lộ phần đá ban đầu.

Một chiếc vòng cẩm thạch bị nhuộm màu thường thấy

Có một số cách thử khác là ngâm viên đá trong dung dịch chất tẩy nhẹ tuy nhiên đối với các dạng vòng tay, xâu chuỗi có dây xỏ thì rất có thể màu sắc hòa tan ra dung dịch là màu của phần dây xỏ, chúng tôi lưu ý để tránh nhầm lẫn cho các bạn.

Cẩm thạch nhuộm màu: riêng phần đánh dấu là màu tự nhiên không phát quang dưới tia cực tím (hình phải)
  • Quan sát dưới đèn tia cực tím, các chất nhuộm thường có tính phát quang mạnh (ánh sáng như lân tinh) dưới tia cực tím, do vậy bằng việc quan sát mẫu vật dưới đèn tia cực tím ta có thể kiểm tra được đá quý đã nhuộm màu.
  • Dùng phổ hấp thụ: Một số loại đá khi được nhuộm sẽ làm thay đổi đặc tính hấp thụ ánh sáng và do đó xuất hiện các dải phổ đặc trưng. Chẳng hạn jadeite nhuộm màu thướng xuất hiện vạch phổ rõ nét tại 415nm.
Quan sát dưới kính phóng đại, đường vân của màu tự nhiên rất mềm mại, ở màu nhuộm màu sắc sẽ tập trung ở các cấu trúc sợi và hạt. Nguồn ảnh: GIA

Có nên sử dụng đá quý đã qua xử lý nhuộm màu?

Ở phân khúc khách hàng sử dụng đá quý như món trang sức thời trang đơn thuần thì sẽ không có bất kỳ vấn đề gì miễn là bạn yêu thích màu sắc và kiểu dáng của món trang sức đó.

Tuy nhiên đối với những người sử dụng đá quý như món đồ tâm linh và hỗ trợ phong thủy, thiền định thì việc xử lý nhuộm màu (thường được áp dụng kèm với biện pháp tẩy bằng hóa chất để loại bỏ tạp chất. Xem thêm tại bài viết Cách nhận biết đá quý đã qua xử lý – Phương pháp tẩy đá quý) là phương pháp can thiệp thô bạo đến cấu tạo của viên đá dấn đến năng lượng không còn được bảo toàn.

Hãy chắc rằng viên đá mà bạn đang sử dụng cho mục đích liên quan đến tâm linh chưa được áp dụng qua phương pháp xử lý này bạn nhé!

Submit your review
1
2
3
4
5
Submit
     
Cancel

Create your own review
Vietgemstones
Average rating:  
 0 reviews

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *